सुर्खेत । स्थानीय तह निर्वाचन–२०७९ को मिति आउँन अब चार दिन बाँकी छ । विभिन्न दलका उम्मेदवारले आफ्ना मुख्य–मुख्य प्रतिबद्धताहरु सार्वजनिक गर्दै उम्मेदवारको घरदैलोमा पुगेका छन् ।
यसै क्रममा दैलेखको आठबीस नगरपालिकामा पनि राजनीतिक दलले मतदाता भेटघाट कार्यक्रम जारी राखेका छन् । नेकपा एमालेबाट आठबीसको नगर र नगर–उपप्रमुख पदमा उम्मेदवार बनेका उम्मेदवारले पनि आफ्ना चुनावी योजना अगाडी सार्दै प्रचार–प्रचारलाई व्यापक बनाएका छन् ।
एमालेबाट मेयर पदका उम्मेदवार तर्कबहादुर बडुवाल र उप–मेयर पदका उम्मेदवार कल्पनाकुमारी थापा लगायतको चुनावी प्रचार–प्रसार टोलीले मतदाताको घरदैलोमा पुगेर आफ्ना योजनाहरु मतदातालाई थमाएका छन् ।
बडुवाल र थापाले आफ्ना चुनावी प्रतिबद्धतामा विभिन्न १९ संकल्प समेत अगाडि सारेका छन् । जसमा समयानुकूल ऐन–नियम निर्माण, शिक्षा, स्वास्थ्य, खानेपानी, विद्युतीकरण, सिँचाइ, सडकरयातायात, आवास व्यवस्था, कृषि समावेश गरिएका छन् ।
यस्तै, पर्यटन, कला–संस्कृति, हाम्रो सम्पत्ति, खेलकुद, समाजवादउन्मुख विकासको चरण, विभेदरहित समाज र महिला सशक्तीकरण, गरिबी निवारण र रोजगारी, वन तथा वातावरण, औद्योगिक विकास, कार्यालय व्यवस्थापन र सेवा प्रवाह, सामाजिक सुरक्षा र सुशासन रहेका छन् ।
प्रतिबद्धताहरूः
१) समयानुकूल ऐन–नियम निर्माण
संविधानले नै स्थानीय सरकारलाई आवश्यक नीति तथा कानुन बनाउने अधिकार सुनिश्चित गरेको छ । संविधान प्रदत्त अधिकारको कार्यान्वयनका लागि ऐन–नियम अपरिहार्य छ । ती कानुन समयानुकूल हुनु अझ महत्वपूर्ण पक्ष हो । त्यसैले स्थानीय आवश्यकताको पहिचान गरी समयसापेक्ष कानुन निर्माणलाई पहिलो प्राथमिकताका साथ कार्यान्वयन गरिनेछ ।
२) शिक्षा
“समृद्ध आठबीसको आधार गुणस्तरीय शिक्षा र आधुनिक भौतिक पूर्वाधार”
- विद्यालय उमेर समूहका सबै बालबालिकालाई विद्यालयमा पु¥याइनेछ ।
- माध्यमिक शिक्षालाई निःशुल्क र अनिवार्य बनाई सामुदायिक विद्यालयको गुणस्तर विकास गरेर स्थानीय विद्यालयमा नै सबै बालबालिका पढ्ने वातावरण निर्माण गरिनेछ ।
- सबै सार्वजनिक विद्यालयको पक्की भवन निर्माण गरी आवश्यकता अनुसार विज्ञान प्रयोगशाला र खेलकूद पूर्वाधारको विकास गरिनेछ ।
- आर्थिक रूपमा विपन्न बालबालिकालाई छात्रवृत्ति र दिवा खाजाको व्यवस्था गरिनेछ ।
- विद्यालयहरूलाई मर्ज गरी सामुदायिक विद्यालयमा शिक्षक दरबन्दी मिलान गरिनेछ । सबै विद्यालयमा आवश्यक शिक्षक दरबन्दी कायम गरिनेछ ।
- पाँच वर्षभित्र प्रत्येक वडामा कम्तिमा एक/एक वटा नमुना विद्यालय सञ्चालन गरिनेछ । ती विद्यालयहरूमा छात्रबासको व्यवस्थापन गरिनेछ ।
- पालिकामा एउटा कृषि क्याम्पस सञ्चालन गरिनेछ ।
- प्रत्येक वडामा प्राविधिक विद्यालय स्थापना गर्ने र प्रविधिमैत्री विद्यालय बनाउने ।
- बहुविद्यालय स्थापना गर्ने ।
- सामुदायिक विद्यालय गुणस्तर प्रवद्र्धनको लागि अभिभावकहरूबाट नै शैक्षिक सामग्री निर्माणमा विशेष पहलकदमी गर्ने ।
- माध्यमिक विद्यालयमा खेलकूद शिक्षक र स्वास्थ्यकर्मीको नियुक्ति गर्ने ।
- हरेक वडामा सार्वजनिक पुस्तकालय स्थापना गरिनेछ ।
- सबै विद्यालयमा अनिवार्य बगैंचाको निर्माण गर्ने ।
- राकम कर्णालीमा एक खुला पुस्तकालय निर्माण गरिनेछ ।
३) स्वास्थ्य :
“नागरिकप्रति उत्तरदायी सरकार, सबैको स्वास्थ्य बिमा र निःशुल्क उपचार”
- राकम कर्णालीमा १५ शैयाको सुविधा सम्पन्न अस्पताल निर्माण तथा सञ्चालन गर्ने, ट्रमा सेन्टरको स्थापना गर्ने ।
- हरेक वडामा रहेका स्वास्थ्यचौकीको स्तरोन्नति गरी कम्तिमा एक जना एमबीबीएस डक्टरसहित (ल्याब, भिडियो एक्सरे, एक्सरे, प्रसूति सेवालगायत) सुविधायुक्त बनाइने छ ।
- सबै वडामा आधारभूत स्वास्थ्य सेवा केन्द्र स्थापना गरिने छ । प्रत्येक ६/६ महिनामा गाउँबस्तीमा विशेषज्ञ सेवासहित घुम्ती स्वास्थ्य शिविर सञ्चालन गरिने छ ।
- ज्येष्ठ नागरिक, नवजात शिशु र गर्भवती महिलाको आधारभूत स्वास्थ्य जाँच तथा उपचारका लागि ‘घर–घरमा स्वास्थ्यकर्मी’ सेवा सञ्चालन गरिनेछ । आर्थिक रूपमा विपन्न, ज्येष्ठ नागरिक र आपतकालीन अवस्थामा निःशुल्क सेवा दिने एम्बुलेन्स सञ्चालन गरिनेछ ।
- पालिकाका सबै नागरिकलाई स्वास्थ्य बिमाका लागि प्रोत्साहन गरिनेछ भने ज्येष्ठ नागरिक, एकल महिला, विपन्न दलित समुदायको स्वास्थ्य बिमा निःशुल्क गरिनेछ ।
- ‘विरामीसँग स्वास्थ्यकर्मी कार्यक्रम’ लागु गरिनेछ ।
४) खानेपानी :
“जनताको सेवा हाम्रो अभिभारा, घरघरमा पु¥याउँछौं खानेपानीको धारा”
- सबै नागरिकलाई गुणस्तरीय खानेपानीको पहुँचमा पु¥याउन ‘एक घर, एक धारा’ योजनालाई प्राथमिकताका साथ कार्यान्वयन गरिने छ ।
५) विद्युतीकरण :
उज्यालो आठबीस, घरघरमा विद्युत
- राष्ट्रिय प्रसारण लाइन विस्तार गर्दै पालिकाभित्रका हरेकटोल बस्तीमा विजुलीको सुविधा पु¥याइने छ ।
- बायोग्यास, हावाबाट विजुली, सौर्यऊर्जा, लघुजलविद्युतलगायतका वैकल्पिक ऊर्जाको प्रयोगबाट सबै परिवारमा आधुनिक ऊर्जा पु¥याइने छ ।
६) सिँचाइ :
“कुलो, पोखरी र नहरको प्रयोग, खेतियोग्य जमिनको सदुपयोग”
- कुलो, पोखरी तथा नहर निर्माण गरी पाँच वर्षभित्र पालिकाको सबै खेतियोग्य जमिनमा सिचाइँ सुविधा पु¥याइने छ ।
- सिचाइँका लागि पर्याप्त पानी नभएका स्थानमा कृत्रिम पोखरी निर्माण गरी बाह्रैमहिना सिँचाइको सुविधा उपलब्ध गराइने छ ।
७) सडक/यातायात :
“समृद्ध आठबीसको आधार, टोल बस्तीमा सडक र यातायात पूर्वाधार”
- सडक पूर्वाधार निर्माणलाई प्राथमिकताका साथ कार्यान्वयन गरिने छ ।
- पालिकाभित्रका प्रत्येक बस्तिमा अनिवार्य सडक विस्तार गरिने छ ।
- पालिकाको केन्द्रदेखि सबै वडाहरूको केन्द्रसम्म पुग्ने सडक कालोपत्रे गरिनेछ ।
- आवश्यकताका आधारमा नयाँ सडक निर्माण र पूराना सडकको स्तरोन्नति गरिनेछ ।
- राकम कर्णालीमा व्यवस्थित बसर्पाक र पार्किङ स्थल निर्माण ।
- आठबीस रिङ्गरोड निर्माणका लागि संघ तथा प्रदेश सरकारसँग सहकार्य गर्दै निर्माण पुरा गरिनेछ ।
- कर्णाली राजमार्ग तथा रामाघाट सिंहासैन हुँदै पिपलकोट सडक खण्डबाट आठबीसका वीच गाउँमा पर्ने सबै सडकलाई फराकिलो बनाइनेछ ।
- कम्तिमा वर्षायाममा समेत ती सडकमा एम्बुलेन्स सञ्चालन हुने गरि विकास गरिनेछ ।
- नगर भित्र नगरवस सेवा सञ्चालन गरिनेछ ।
८) आवास व्यवस्था
- संघ र प्रदेश सरकारसँगको सहकार्यमा जनता आवास र सुरक्षित आवास कार्यक्रम कार्यान्वयन गरिनेछ ।
ड्ड अव्यवस्थित बसोबासलाई व्यवस्थित गरिने छ ।
९) कृषि :
“कृषि उत्पादनमा वृद्धि, पाँच वर्षभित्र आठबीसको समृद्धि”
- नगरपालिका भरिको माटो परीक्षण गरिनेछ ।
- कृषि उत्पादनलाई आठबीसको आर्थिक विकासको प्रमुख आधारका रूपमा विकास गरिने छ ।
- कृषिजन्य उत्पादनलाई वृद्धि गर्न कृषक प्रोत्साहन कार्यक्रम लागू गरिने छ । यसका लागि बीऊ र औजार खरिदमा अनुदान दिने योजना ल्याइने छ ।
- उत्पादित वस्तुको संकलन तथा बजारीकरणमा स्थानीय सरकारले सहयोग गर्ने छ ।
- रोजगारमूलक कृषिजन्य उद्यमलाई प्रोत्साहन गर्न व्याज अनुदान दिइने छ ।
- कृषि सेवा केन्द्र र पशु सेवा केन्द्रमा जनशक्ति वृद्धि गरी कृषकलाई सहज सेवा प्रवाह गरिनेछ ।
- कृषि विमा र कृषि कर्जा उपलब्ध गराउन पहल गरिने छ ।
- तरकारी, बेसार, अदुवा, आलु, फापर, अलैंची, टिमुर, टमाटर, फलपूmल र पशुपालनका पकेट क्षेत्रहरू घोषणा गरी एक वडा एक संकलन केन्द्र निर्माण गरी सहकारी संस्थामार्फत संकलन र बिक्रीका लागि प्रोत्साहन गरिने छ ।
- बाँझो जमिनलाई सिंचाई उपलब्ध गराएर जमिनको सदुपयोग गरिनेछ ।
- एक गाउँ–एक उत्पादनको अवधारणा अनुरुप व्यावसायिक कृषिमा जोड दिइनेछ ।
- आठबीसको राकम कर्णालीमा चिस्यान केन्द्रको स्थापना गरिनेछ ।
- पशुपालन तथा पंक्षिपालनलाई प्रोत्साहन दिइनेछ । माहुरी पालनलाई व्यावसायिकरण गरिनेछ ।
१०) पर्यटन :
“नयाँ गन्तव्यको पहिचान, आन्तरिक पर्यटकलाई प्रोत्साहन”
- पालिकास्तरीय पर्यटन सूचना केन्द्र स्थापना गरिने छ ।
- आठबीसको संरक्षण, विकास र प्रचारमार्फत् आकर्षक गन्तव्यको रूपमा विकास गरिनेछ ।
- आठबीस नगरपालिकामा साहसिक पर्यटन (प्याराग्लाईडिङ्ग, स्काइङ्ग, हट एअर बेलुनिङ्ग, घोडचढी, बन्जी जम्पिङ्ग, जीपलाईन) लगायतका क्षेत्रको सम्भाव्यता अध्ययन गरिनेछ ।
- आठबीसमा एउटा मनोरञ्जन पार्क र चिल्ड्रेन पार्क निर्माण गरिनेछ ।
- कर्णाली नदीमा राकम देखि रामाघाट सम्म र्याफ्टिङ सञ्चालनका लागि प्रोत्साहन र प्रवद्र्धन गरिनेछ ।
- सुर्खेत जुम्ला सडक आसपासका क्षेत्रमा होमस्टे सञ्चालन गर्न व्यावसायिक तालिम र स्वरोजगार कार्यक्रम ।
- विभिन्न धार्मिक सम्पदाको संरक्षण गर्ने, मठमन्दिरहरुको निर्माण गर्ने कार्य गरिनेछ ।
११) कला–संस्कृति, हाम्रो सम्पत्ति
- स्थानीय साँस्कृतिक मेला, पर्व तथा जात्राहरूको सञ्चालन र व्यवस्थापनमा सहयोग ।
- कला–संस्कृति संरक्षणमा योगदान पु¥याउने व्यक्तिहरूलाई पुरस्कृत तथा सम्मान ।
- विद्यालयमा संगीत शिक्षालाई प्राथमिकीकरण गरिनेछ ।
१२) खेलकुद :
- सबै वडामा रंगशाला÷खेलमैदान निर्माण गर्ने ।
- माध्यमिक तहका विद्यालयहरूमा कम्तिमा एक जना खेलकुद शिक्षक अनिवार्य गर्ने ।
- खेलकुदको समग्र विकासका लागि प्रतिभा पहिचान, प्रशिक्षण, प्रतियोगिता, पारिश्रमिक–पुरस्कार र प्रोत्साहन योजना कार्यान्वयन गर्ने ।
- पालिकाबाट राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा सहभागी हुने खेलाडीहरूलाई उचित पुरस्कार र सम्मान गर्ने ।
१३) समाजवादउन्मुख विकासको चरण, विभेदरहित समाज र महिला सशक्तीकरण
- सबैप्रकारका विभेदको अन्त्य गर्न योजनाबद्ध कार्यक्रम कार्यान्वयन गर्ने ।
- महिलाहरूलाई शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी र सामाजिक सुरक्षालगायतमा विशेष अवसर सिर्जना गर्ने ।
- श्रमिक महिलालाई समान ज्याला, घरेलु तथा लैगिंक हिंसासहित अन्य सामाजिक भेदभाव अन्त्य गर्ने ।
- महिला स्वरोजगारका लागि सीपमूलक तालिम, साना तथा घरेलु उद्योग स्थापनामा अनुदान उपलब्ध गराउने ।
- अपांगता भएका, असक्त र पछाडि पारिएका समुदायको उत्थान, अवसर र सामाजिक सुरक्षाका लागि कार्यक्रम बनाइ कार्यान्वयन गर्ने ।
- छाउपडीसहित अन्य कुरीतिको अन्त्य गर्ने ।
- हरेक विद्यालयमा निःशुल्क स्यानीटरी प्याड वितरण गरिनेछ ।
- नयाँ जन्मिने छोरीहरूका लागि ‘छोरी बैंक खाता’ सञ्चालन गरिने छ ।
- सबै विद्यालयमा रहेका छात्राहरूलाई आत्मसुरक्षा (फाइटब्याक) तालिम गराइने छ ।
- जेष्ठ नागरिकलाई निःशुल्क तिर्थ यात्रा कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने ।
- जेष्ठ नागरिक दिवा सेवा केन्द्र सञ्चालन गर्ने ।
- घरेलु हिंसालाई निरुत्साहित र हिंसा गर्नेलाई दण्ड सजाय गरिने व्यवस्था गरिनेछ ।
१४) गरिबी निवारण र रोजगारी
“घरघरमा रोजगारी, आठबीसमा शून्य बेरोजगारी” रोजगारीका अवसर सिर्जना गरी गरिबी निर्वारण गर्नु मुख्य दायित्व हुने छ । यसका लागि निम्नानुसारका योजना र कार्यक्रम कार्यान्वयन गरिने छ
- बेरोजगारी समस्या समाधानका लागि पालिकामा ‘रोजगार सेवा केन्द्र’ स्थापना गरी ‘बेरोजगार सहायता कार्यक्रम’ सञ्चालन गरिने छ । जसअन्तर्गत सीपमूलक तालिम, सहुलियतपूर्ण ऋणलगायतमा सहजीकरण गरिने छ
- ‘विकासमा नागरिक सहभागिता, बेरोजगालाई रोजगारीको सुनिश्चितता’ मूल नारासहित पालिकामा सञ्चालन हुने विकास–निर्माणका योजनामार्फत पर्याप्त रोजगारीका अवसर सिर्जना गरिने छ ।
- स्वरोजगारीका लागि लघुउद्यम तथा उद्यमशीलता विकासका लागि विशेष कार्यक्रम सञ्चालन गरिने छ ।
१५) वन तथा वातावरण :
वन सम्पदा आठबीसको सम्पत्ति हो । यसको संरक्षण र उपयोगमार्फत आर्थिक विकास र समृद्धिको सपना साकार पार्न निम्नानुसारका कार्यक्रम कार्यान्वयन गरिने छ ।
- वन संरक्षणका लागि वृक्षारोपण कार्यक्रमलाई योजनावद्ध रूपमा सञ्चालन गरिने छ ।
- सामुदायिक वनको व्यवस्थापन र निजी वनको विकास गरिने ।
- विकास–निर्माणका कार्य गर्दा वातावरणमैत्री प्रविधिको प्रयोग गरिने छ । सकेसम्म डोजरको सट्टामा श्रम प्रोत्साहन प्रविधिलाई जोड दिइने छ ।
- भू–संरक्षण नीति बनाएर लागू गरिने छ ।
- सडकको छेउमा स्थानीय फलपूmलहरूको बोटविरुवा लगाउन प्रोत्साहन गरिनेछ ।
- खुल्ला क्षेत्र र सार्वजनिक क्षेत्रको संरक्षण विस्तार र उपयोग गरिनेछ ।
१६) औद्योगिक विकास :
“समृद्ध आठबीसको आधार, उद्योग, व्यापार र स्वरोजगार”
- पालिकामा औद्योगिक ग्राम स्थापना गरिने छ ।
- लघु, साना तथा मझौला उद्योगको स्थापना र विकास गर्न निजी क्षेत्रलाई प्रोत्साहन गरिने छ ।
- पालिकाभित्र सञ्चालित सहकारी संस्थालाई उद्योगमा लगानी गर्न प्रोत्साहन गरिने छ ।
- औद्योगिक क्षेत्रमा लगानी भिœयाउन आवश्यक पहल गरिने छ ।
- एक वडा–एक सहकारी संस्था सञ्चालन व्यवस्थापनमा प्रोत्साहन गरिने छ ।
- काष्ठकला, क्रसर, स्लेट÷टायल, अर्गानिक विस्कुट, नेपाली कागज, आर्युवेद प्रशोधन, सञ्चालनका लागि नीजि क्षेत्रसँग सहकार्य गरिनेछ ।
१७) कार्यालय व्यवस्थापन र सेवा प्रवाह
- नगरपालिकाको आफ्नै सुविधा सम्पन्न भवन निर्माण गरिने छ ।
- सबै वडाका भवन निर्माण गरी सेवा प्रदान गर्ने व्यवस्था मिलाइने छ ।
- नगरपालिकासहित सबै वडामा सभाहल निर्माण गरिने छ ।
- सेवा प्रवाहलाई सहज र नागरिकमैत्री बनाइने छ ।
- आवश्यक संख्यामा दक्ष जनशक्तिको व्यवस्थापन गरिने छ ।
१८) सामाजिक सुरक्षा
- पालिकाभित्र रहेका सिमान्तकृत, विपन्न र लोपोन्मुख समुदायको आर्थिक तथा सामाजिक सुरक्षालाई विशेष ध्यान दिइने छ ।
- ज्येष्ठ नागरिकले पाउने वृद्धभत्तासहित अपाङ्गता भएका व्यक्ति, एकल महिलालगायतले पाउने सामाजिक सुरक्षा भत्ता वितरणलाई सहज बनाउन वडाका केन्द्रमार्फत प्रबन्ध मिलाइनेछ ।
१९) सुशासन
- पारदर्शीता, जवाफदेहिता, सदाचार र उच्च नैतिकतालाई सदैव आत्मसाथ गरिने छ ।
- भ्रष्टाचार हुन नदिन र सुशासन कायम गर्न जोड दिइने छ ।
- जनप्रतिनिधिहरू अनुपयुक्त र अवान्छित खर्च गर्ने छैनन् । भ्रष्टाचारको अन्त्य गरिने छ ।
- नगरपालिकाले प्रत्येक वर्ष सार्वजनिक सुनुवाई गरी योजनाहरूको सामाजिक परीक्षण गरिनेछ ।
नेपालीरैबार । २०७९ बैशाख २६, सोमबार